Stres w pracy rolnika a ryzyko wystąpienia wypadku przy pracy

Do form psychicznej reakcji na ostry, przewlekły stres zaliczamy m.in.:

• agresję;
• wypalenie zawodowe (jeśli doświadcza się silnego i długotrwałego stresu w pracy),
• depresję,
• zaburzenia lękowe i fobie,
• myśli samobójcze,
• nerwice,
• brak apetytu lub wręcz przeciwnie tzw. zajadanie stresu,
• zaburzenia odżywiania,
• płaczliwość,
• a także uczucie ciągłego zmęczenia.

Czytaj również: Jak wybrać bezpieczną szafę na chemikalia?

Praca w gospodarstwie rolnym niesie ze sobą relatywnie dużo sytuacji stresogennych. Rolnik  pracuje najczęściej w samotności – na ogół sam sobą zarządza i nie może liczyć na wsparcie przełożonych czy też nagrody za wykonane zadania. Wyniki jego pracy i samopoczucie zależą w dużej mierze od czynników zewnętrznych, na które nie ma wpływu, np. warunków atmosferycznych czy też sytuacji na rynkach zbytu produktów rolnych. Ponadto zmuszony jest wykonywać wiele trudnych zadań, często pod presją czasu i w atmosferze konkurencji rynkowej.

Praca w gospodarstwie rolnym w zasadzie nigdy się nie kończy – potrzeba wiele wysiłku, by oddzielić ją od życia rodzinnego i wygospodarować czas na regenerację sił i wypoczynek. Tworzy się napięcie, które ma negatywne skutki na gruncie psychicznym – rolnicy doświadczają niepokoju, smutku, chronicznego zmęczenia, problemów z pamięcią i koncentracją, utraty panowania nad sobą, bólów pleców czy kłopotów ze snem. Zmniejsza się również odporność organizmu, czemu mogą towarzyszyć choroby infekcyjne, pojawiają się bóle mięśniowe, szczególnie w okolicy kręgosłupa, oraz inne stresogenne zaburzenia zdrowia. Podleganie chronicznemu stresowi predysponuje również do popadania w uzależnienia od substancji odurzających, które są wykorzystywane do obniżenia napięcia. 

Badanie obciążenia psychofizycznego

Naukowcy z Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego opracowali Kwestionariusz Psychofizycznych i Organizacyjnych Warunków Pracy (POWR), przeznaczony do zbadania obciążenia psychofizycznego dla pracowników gospodarstw rolnych w aspekcie bezpieczeństwa pracy. Z przeprowadzonego z jego wykorzystaniem badania z udziałem 503 rolników wynika, że największą uciążliwość pracy mieszkańcy wsi odczuwają w związku z:

• brakiem czasu,
• niepokojem dotyczącym sytuacji finansowej,
• zmiennymi warunkami atmosferycznymi,
• awariami sprzętu,
• niskimi plonami,
• a także wysokim spiętrzeniem prac

(źródło: „Wpływ  czynników psychofizycznych i organizacyjnych  na bezpieczeństwo pracy w rolnictwie. Poradnik” autorstwa D. Roman-Liu, A. Groborz, T. Tokarskiego, J. Kamińskiej, Z. Mockałło). 

Powiązanie pomiędzy wypadkowością w rolnictwie a stresem odzwierciedla mechanizm: rolnik pod wpływem stresu niedosypia, odczuwa silny niepokój bądź inne negatywne emocje, zaniedbuje swoje zdrowie fizyczne i psychiczne, ma kłopoty z koncentracją – jego reakcje na niespodziewane zdarzenia bywają opóźnione lub nieadekwatne. Jeśli do tego dojdą dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego, przemęczenie oraz brak świadomości zagrożeń związanych z wykonywaną pracą to ryzyko wypadku znacznie się zwiększa.  
Radzenie sobie ze stresem wymaga znalezienia własnych sposobów na efektywny odpoczynek i zachowanie równowagi pomiędzy nim a pracą.

Dobrą strategią jest nawiązywanie kontaktów z innymi członkami społeczności i uzyskiwanie w ten sposób wsparcia, wbrew powszechnemu przekonaniu, że nie wypada nikogo prosić o pomoc, że należy być samowystarczalnym, nie należy dzielić się z innymi swoimi problemami i przemyśleniami. By utrzymać dobry stan psychofizyczny warto zadbać o właściwą organizację pracy:

• przewidywać przerwy na odpoczynek i regenerację siły,
• kontakt z rodziną i znajomymi,
• zdrową dietę,
• aktywność fizyczną,
• efektywny wypoczynek,
• realizację pasji i hobby.

Jeśli jednak wystąpi kryzys, dotychczasowe metody radzenia zawiodą i czujemy, że sytuacja nas przerasta, warto udać się do specjalisty w celu nabycia umiejętności radzenia sobie ze stresem.

Niezbędną wiedzę na temat zasad bezpiecznej pracy w gospodarstwach rolnych zdobyć można podczas wydarzeń prewencyjnych organizowanych przez jednostki terenowe KRUS – szkoleń, konkursów, itp. Informacje o  wydarzeniach planowanych w Państwa okolicy można znaleźć pod adresem http://www.wydarzenia-prewencyjne.krus.gov.pl/ 

Źródło: gov.pl

Może Cię także zainteresować: Rubix Invend™, czyli przemysłowe automaty wydające, jako nowoczesne rozwiązanie dystrybucyjne

Galeria