Środki ochrony kończyn dolnych – obuwie o cechach ochronnych

Oprócz środków ochrony indywidualnej każdemu pracownikowi przysługują także odzież robocza i obuwie robocze, które pracodawca powinien dostarczyć nieodpłatnie (zgodnie z zapisami Ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. w Dz. U. z 2018 r., poz. 917 – art. 237.7 § 1).

Ustawa ta jasno określa, że „pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:

• jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
• ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy”.

Rola obuwia ochronnego

Głównym zadaniem obuwia stosowanego w środowisku pracy, oprócz ochrony prywatnego obuwia przed zniszczeniem, jest ochrona kończyn dolnych przed zagrożeniami występującymi w środowisku pracy. W zależności od występujących zagrożeń obuwie wykonane jest z odpowiednich materiałów, a także wyposażone w elementy ochronne. Elementy ochronne zabezpieczają stopę przed czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi. Są to m.in. wewnętrzne ochrony palców stopy, tzw. podnoski wykonane ze stali, aluminium lub z tworzywa sztucznego; ochrony śródstopia – chroniące przed uderzeniem; ochrony kostki – amortyzujące uderzenia; wkładki ze stali lub innego materiału na spodzie obuwia – chroniące stopy przed przekłuciem. Dodajmy, że w celu określenia właściwości podnosków prowadzone są badania laboratoryjne. Zależne są one w dużej mierze od rodzaju materiału konstrukcyjnego ochron palców.

Czytaj również: S. Hodur: Jakie środki ochrony indywidualnej są najlepsze?

Typy obuwia

Wśród obuwia o cechach ochronnych wyróżniane są trzy podstawowe typy, które charakteryzują się odpowiednimi właściwościami ochronnymi: 

Obuwie bezpieczne (ang. Safety – „S”) jest wyposażone w podnoski w celu zapewnienia ochrony przed uderzeniem. Tego typu podnoski określane są jako podnoski bezpieczne. 

Obuwie ochronne (ang. Protective – „P”) jest wyposażone w podnoski w celu zapewnienia ochrony przed uderzeniem. Podnoski te określa się jako podnoski ochronne. 

Obuwie zawodowe (ang. Occupational – „O”) nie posiada ochron palców. 

Obuwie bezpieczne, ochronne i zawodowe, w zależności od wysokości cholewki, może występować w jednym z następujących modeli: 

1. Obuwie z niską cholewką; 
2. Trzewiki; 
3. Buty:
   1. Do połowy łydki; 
   2. Po kolana; 
   3. Z cholewką powyżej kolana.

Uwzględniając materiał konstrukcyjny, obuwie o cechach ochronnych może być obuwiem klasy I lub klasy II. Co wskazuje na rodzaj zastosowanych materiałów i surowców. Obuwie klasy I jest wykonane ze skóry i innych materiałów. Z wyłączeniem obuwia całogumowego i całotworzywowego, które stanowi klasę II (tab. 1). 

Każda para obuwia powinna być oznakowana w sposób czytelny i trwały przez ostemplowanie lub wytłoczenie odpowiednich symboli. Oznakowanie powinno zawierać:

• rozmiar,
• znak firmowy,
• oznaczenie producenta,
• datę produkcji (kwartał i rok),
• kraj producenta,
• numer odpowiedniej normy,
• oznakowanie dodatkowymi symbolami w zależności od występowania dodatkowej właściwości ochronnej (tab. 2).

Biorąc pod uwagę przeznaczenie obuwia ochronnego, można wyróżnić siedem grup przystosowania, które grupują obuwie na:

• chroniące przed czynnikami:
  • chemicznymi, 
  • biologicznymi, 
  • mechanicznymi, 
  • termicznymi, 
• chroniące przed porażeniem prądem elektrycznym, 
• chroniące przed czynnikami atmosferycznymi, 
• przeznaczone do stosowania w atmosferze zagrożonej wybuchem.

Czytaj także: Materiały odblaskowe dla ochrony osób. Geneza powstania, zastosowanie, bezpieczeństwo

Galeria

Zobacz więcej