Środki ochrony kończyn dolnych – obuwie o cechach ochronnych

Obuwie chroniące przed porażeniem prądem elektrycznym

Elektroizolacyjność obuwia chroniącego przed porażeniem prądem elektrycznym określa się, w kontekście zastosowania, za pomocą dwóch klas elektrycznych:

• 00 – do instalacji o napięciu znamionowym do 500 V napięcia przemiennego i do 750 V napięcia stałego;
• 0 – do instalacji o napięciu znamionowym do 1000 V napięcia przemiennego i do 1500 V napięcia stałego.

Dla pełnej ochrony obuwie elektroizolacyjne należy używać wespół z elektroizolacyjnym sprzętem ochronnym. Cecha elektroizolacyjności jest dla obuwia bezpiecznego, ochronnego, a także zawodowego cechą dodatkową. Napięcie wytrzymywane obuwia klasy 00 musi być równe 5 kV, a klasy 0 musi być równe 10 kV. Przez napięcie wytrzymywane rozumie się określoną wartość napięcia, które wyrób, część lub element, powinny wytrzymać bez wyładowania niszczącego, przebicia lub innego uszkodzenia elektrycznego podczas próby napięciem o danej wartości, w określonych warunkach. Wymaga się, żeby obok informacji od producenta, oznaczenia rozmiaru, norm odniesienia i właściwości ochronnych, obuwie posiadało dodatkowe oznaczenia: symbol podwójnego trójkąta, klasę elektryczną, numer serii lub partii, miesiąc i rok produkcji, a także miejsce na wpisanie daty rozpoczęcia użytkowania oraz dat badań okresowych obuwia. Regularne badania okresowe są niezbędne, gdyż uszkodzenia powstałe w wyniku użytkowania wpływają na poziom ochrony.

Na poziom ochrony podczas użytkowania mogą wpływać uszkodzenia obuwia, takie jak: nacięcia, przecięcia, pęknięcia, przetarcia lub zanieczyszczenie produktami chemicznymi. Stąd konieczne są regularne przeglądy obuwia i rygorystyczne przestrzeganie instrukcji użytkowania.

Obuwie chroniące przed czynnikami atmosferycznymi

Dobór odpowiedniej ochrony kończyn dolnych nie kończy się na uwzględnieniu zagrożeń występujących na stanowisku pracy. Bardzo istotne jest wzięcie pod uwagę również warunków atmosferycznych, w jakich wykonywane są czynności zawodowe. Zarówno temperatura, jak i wilgotność czy siła wiatru decydują o tym, jakie parametry obuwia należy w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę. W porach zimnych, obuwie do pracy na zewnątrz budynków powinno gwarantować odpowiednią ciepłochłonność i zapewniać ochronę przed wodą. Do prac w bardzo niskiej temperaturze projektowane są modele z ociepleniem (np. futrem czy filcem). Obecnie często stosuje się membrany polimerowe, które oprócz tego, że przepuszczają parę wodną, to są również odporne na działanie wody oraz materiały „oddychające” (typu Sympatex, Goretex itp.). W połączeniu z pianką te materiały gwarantują dobrą izolację cieplną, nie obniżając komfortu użytkowania.

Czytaj także: Odporność obuwia ochronnego na poślizg

Obuwie przeznaczone do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem

Do pracy w warunkach, w których istnieje zagrożenie wybuchem, wykorzystuje się obuwie przewodzące o rezystancji elektrycznej od 0 kΩ do 100 kΩ. Dzięki niemu możliwe jest bardzo szybkie odprowadzenie elektryczności statycznej do uziemionego podłoża. 

W warunkach, gdy nie jest w pełni wykluczone ryzyko porażenia elektrycznego, może być stosowane obuwie antyelektrostatyczne, którego rezystancja elektryczna powinna być większa niż 100 kΩ i mniejsza lub równa 1000 MΩ. Obuwie to zapewnia ochronę przed zapłonem od iskry palnych substancji i par, a także ograniczoną ochronę przed niebezpiecznym porażeniem elektrycznym, w sytuacji uszkodzenia urządzenia elektrycznego pracującego pod napięciem do 250 V.

Podczas eksploatacji obuwia wykonanego z przewodzących materiałów jego rezystancja może ulec znacznym zmianom wskutek zginania i zanieczyszczenia. Aby zagwarantować spełnienie założonej funkcji odprowadzania ładunków elektrycznych, przez cały okres użytkowania obuwia należy utrzymywać podeszwy w czystości. Zaleca się sprawdzanie właściwości elektrostatycznych obuwia w regularnych odstępach czasu, w określonych warunkach użytkowania. Jeśli obuwie jest użytkowane w takich warunkach, w których podeszwa ulega zanieczyszczeniu substancjami zwiększającymi rezystancję elektryczną, zaleca się również sprawdzanie tych właściwości – przed każdorazowym wejściem do miejsc niebezpiecznych pod względem wybuchowym.

Piśmiennictwo

1. Chęsy P., Wójcik P.: Obuwie ochronne – rodzaje i wymagania. „Promotor BHP”, 11/2016, Wyd. ELAMED, Katowice 2016.
2. Wójcik P., Irzmańska E.: Ochrony palców – metody standardowe oraz przykładowe wyniki badań odporności na uderzenie. „Przegląd Włokienniczy”, 7/2016, Wyd. SIGMA-NOT, Warszawa 2016. 
3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. w Dz.U. z 2003 r., nr 169, poz. 1650 ze zm. – załącznik nr 2). 
4. PN-EN ISO 20345:2012: Środki ochrony indywidualnej – Obuwie bezpieczne.
5. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. w Dz.U. z 2018 r., poz. 917).
6. PN-EN ISO 20346:2007: Środki ochrony indywidualnej – Obuwie ochronne.
7. PN-EN ISO 20347:2012: Środki ochrony indywidualnej – Obuwie zawodowe.
8. Bryła R.: Obuwie stosowane w środowisku pracy – prawo i praktyka. „Promotor BHP”, 11/2016, Wyd. ELAMED, Katowice 2016.
9. PN-EN 12568:2011: Ochrony stopy i nogi – Wymagania i metody badań podnosków i wkładek odpornych na przebicie.
10. www.ciop.pl.

Może Cię także zainteresować: Klasyfikacja oraz dobór odzieży ochronnej

Galeria

Zobacz więcej