Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie

Jakie działania wpływają na wysoką kulturę BIOZ?

Wysoka kultura BIOZ budowy to suma działań kierownictwa budowy/kierownictwa robót, a także pracowników biorących udział w budowie. Prawo do bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy jest cenione, jak również promowane przez wszystkich uczestników procesu budowlanego.

Kultura BIOZ całej budowy opiera się na włączeniu wszystkich stron poprzez ich znaczące zaangażowanie w ciągłą poprawę bezpieczeństwa. Na budowie o wysokiej kulturze bezpieczeństwa pracownicy czują, że mogą swobodnie zgłaszać informacje dotyczące ewentualnych zagrożeń, a także sytuacji potencjalnie niebezpiecznych. Kierownictwo aktywnie współpracuje z nimi w celu znalezienia skutecznych i trwałych rozwiązań. Wymaga to otwartej komunikacji, opartej na zaufaniu i wzajemnym szacunku.

Pomocny w kształtowaniu kultury BIOZ na budowie może być plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia – plan BIOZ. Plan BIOZ jest tworzony dla jednej konkretnej budowy. Ma na celu zidentyfikowanie zagrożeń dla bezpieczeństwa w miejscu prowadzenia robót oraz wdrożenie rozwiązań służących ich zapobieganiu na etapie realizacji procesu budowlanego.

Sporządzenie lub zapewnienie sporządzenia planu BIOZ należy do obowiązków kierownika budowy/kierownika robót [13]. W dokumencie tym należy uwzględnić specyfikę realizowanego obiektu budowlanego, a także warunki prowadzenia robót budowlanych. Powinna się w nim znaleźć koordynacja działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Podwykonawcy na podstawie tego planu powinni opracować inne ważne dokumenty robocze. Należy do nich np. ocena ryzyka zawodowego dla swoich zadań, instrukcje bezpieczeństwa wykonywania robót itd. Szczegółowy zakres, jak również wymagania dotyczące planu BIOZ zostały określone prawnie [24, 27, 29, 32, 36].

Zakończenie

U podstaw kształtowania kultury BIOZ na każdej budowie powinno być przekonanie personelu budowy o tym, że troska o bezpieczeństwo własne, a także bezpieczeństwo zatrudnionych jest słuszna i uzasadniona. Należy pamiętać o włączeniu wszystkich pracowników (kierownictwa, robotników) poprzez ich znaczące zaangażowanie w ciągłą poprawę bezpieczeństwa. Problematyka bezpieczeństwa i ochrona zdrowia w pracy jest bardzo ważną częścią zarządzania budową. Jej celem powinno być m.in. rozwijanie wśród pracowników postaw opartych na takich wartościach, jak: zaangażowanie kierownictwa budowy/robót; otwarta i szczera komunikacja; partycypacja i edukacja pracowników w zakresie BHP; analiza wypadków; motywowanie, a także wzmacnianie zachowań bezpiecznych; współpraca między pracownikami budowy. Pomocny w osiągnięciu wysokiej kultury BIOZ jest rzetelnie sporządzony plan BIOZ dla każdej indywidualnej budowy, a także przepisy, procedury i ich przestrzeganie podczas realizacji robót występujących na danej budowie.

Piśmiennictwo

1. Bakonyi J.: Kształtowanie kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie, jako element zarządzania firmą w ocenie studentów. „Bezpieczeństwo: Teoria i Praktyka”, 4/2018.
2. Baryłka A., Kulesa A., Obolewicz J.: Introduction to the issues of engineering of anthropogenic objects of state security infrastructure. „Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych”, 3/2023.
3. Baryłka A., Obolewicz J.: Problemy Inżynierii Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych. Tom 2. 2020.
4. Baryłka A., Obolewicz J.: Safety and health protection (s&hp) in managing construction projects. „Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych”, 1/2020.
5. Błazik-Borowa E. i in.: Bezpieczeństwo pracy w budownictwie. Monografia. Politechnika Lubelska, Lublin 2015.
6. Ejdys J.: Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2010.
7. Fiske J.: Zrozumieć kulturę popularną. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
8. GUS: Informacje statystyczne – Wypadki przy pracy. Warszawa, Gdańsk 2023.
9. Cole K.S., Stevens-Adams S.M., Wenner C.A.: A Literature Review of Safety Culture, Retrieved from https://www.osti.gov/servlets/purl/1095959.
10. Konodyba-Rorat B.: Kultura bezpieczeństwa jako element budowania wizerunku „bezpiecznego” przedsiębiorstwa. Prace naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Technika, Informatyka. „Inżynieria Bezpieczeństwa”, 2018, t. VI.
11. Milczarek M.: Kultura bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie ‒ nowe spojrzenie na zagadnienia bezpieczeństwa pracy. „Bezpieczeństwo Pracy”, 10/2000.
12. Najmiec A.: Kultura bezpieczeństwa – wspólna sprawa. Referat na posiedzeniu Rady Ochrony Pracy 26 kwietnia 2022 r., CIOP-PIB.
13. Obolewicz J.: Plan BIOZ narzędziem bezpiecznej realizacji budowy. „Promotor BHP”, 7-8/2023.
14. Obolewicz J.: Bezpieczeństwo pracy w budownictwie. Wydawnictwo Unimedia UM, Warszawa 2012.
15. Obolewicz J.: Demoskopia bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia przedsięwzięć budowlanych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2018.
16. Obolewicz J.: Kultura BHP na budowie. „Promotor BHP”, 1-2/2023.
17. Obolewicz J.: Bezpieczne kierowanie budową. „Praca i Zdrowie”, 5/2010.
18. Obolewicz J., Okuń M.: Ochrona zdrowia i bezpieczeństwo w zarządzaniu przedsięwzięciami budowlanymi. „Przegląd Budowlany”, nr 10/2021.
19. Obolewicz J.: Kultura bezpieczeństwa i ochrony na budowie. „Atest ‒ Ochrona Pracy”, 2/2022.
20. Obolewicz J.: Bezpiecznie, bo z kulturą. „Surowce i Maszyny Budowlane”, nr 4-5/2015.
21. Obolewicz J.: Wybrane aspekty bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przedsięwzięć budowlanych. „Modern Engineering”, 1/2018.
22. Obolewicz J.: Uregulowania prawne i praktyczne aspekty bezpieczeństwa i higieny pracy na budowie. „Acta Scientiarum Polonorum Architectura”, nr 2/2019.
23. Obolewicz J.: Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia podczas wykonywania prac na wysokości w budownictwie. „Promotor BHP”, nr 7-8/2022.
24. Obolewicz J.: Plan BIOZ narzędziem bezpiecznej realizacji budowy. „Promotor BHP”, nr 7-8/2023.
25. Obolewicz J.: Etos bezpiecznej budowy. „Promotor BHP”, nr 10/2023.
26. Obolewicz J.: Środki ochrony indywidualnej a bezpieczeństwo pracy w budownictwie. „Inżynier Budownictwa”, nr 3/2024.
27. Obolewicz J., Baryłka A.: Dokumentacja gwarantem bezpiecznej budowy obiektu budowlanego. „Przegląd Budowlany”, nr 1-2/2022.
28. Obolewicz J., Baryłka A.: Etos współczesnego inżyniera budownictwa. „Przegląd Budowlany”, nr 3-4/2022.
29. Obolewicz J.: Przygotowanie planu BIOZ. „Inżynier Budownictwa”, nr 11/2012.
30. Oleszak W.K., Oleszak M.W.: Kształtowanie kultury bezpieczeństwa pracy poprzez szkolenia narzędziem bezpiecznych postaw pracowników. „Problemy Nauk Stosowanych”, Tom 5, Szczecin 2016.
31. Pilawska R.: Moda na kulturę – pomiędzy indywidualnością a powszechnością w kulturze współczesnej. „Ogrody Nauk i Sztuk”, nr 10/2020.
32. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
33. Schein E.: Organizational culture. „American Psychologist”, vol 45, 1998.
34. Sprawozdanie GIP za 2022 r.
35. Studenski R.: Kierowanie firmą bez wypadków i chorób zawodowych. 2000.
36. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane.

Galeria

Zobacz więcej