Zbiorowe zatrucie w laboratorium
W 2019 roku dwie pracownice laboratorium zatruły się formaldehydem. Z ustaleń inspektora Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że zatrucie w laboratorium było spowodowane przedwczesnym otwarciem sterylizatora. Poszkodowane doznały lekkich obrażeń.
W 2019 roku w placówce ochrony zdrowia na terenie woj. warmińsko-mazurskiego doszło do wypadku (zatrucie w laboratorium). W wyniku zdarzenia dwie doświadczone pracownice laboratorium doznały zatrucia formaldehydem. Jak ustalił inspektor Państwowej Inspekcji Pracy badający zdarzenie, był to skutek przedwczesnego otwarcia autoklawu – sterylizatora. Wraz z parą wodną do pomieszczenia z tego urządzenia wydostały się pary formaldehydu. Jego roztwór znalazł się omyłkowo w jednym z naczyń. Obie poszkodowane doznały szczęśliwie jedynie lekkich obrażeń w postaci pieczenia oczu, trudności oddechowych i bólu w klatce piersiowej.
Zatrucie w laboratorium – okoliczności zdarzenia
Do wypadku doszło w pomieszczeniu zmywalni funkcjonującej w ramach laboratorium, w którym prowadzono badania bakteriologiczno-parazytologiczne. W dniu zdarzenia pracownice (wiek: 48 i 56 lat, staż pracy na stanowisku: 25 i 34 lata) wykonywały codzienne czynności. Polegały one na załadowaniu sterylizatora parowego – autoklawu z naczyniami szklanymi z materiałem zakaźnym (probówki, bagietki, szkiełka, wymazówki). Po zakończonym procesie sterylizacji jedna z pracownic otworzyła urządzenie w celu odparowania zawartości. Wraz z parą wodną do pomieszczenia zmywalni wydostały się pary formaldehydu, którego 10-proc. roztwór znalazł się omyłkowo w jednym ze sterylizowanych naczyń. Pracownice, wykonując prace w pomieszczeniu, zaczęły odczuwać skutki narażenia na pary formaldehydu w postaci pieczenia oczu, trudności oddechowych, bólu w klatce piersiowej. Obie poszkodowane ewakuowano z pomieszczenia i udzielono im pierwszej pomocy.
Ustalenia inspektora PIP
Jak ustalił inspektor PIP, poszkodowane pracownice były zatrudnione na stanowisku pomocy laboratoryjnej. W trakcie zatrudnienia uczestniczyły w szkoleniach wewnętrznych z zakresu zasad bezpiecznej pracy w laboratorium oraz technologii sterylizacji i dezynfekcji. Ponadto posiadały wymagane kwalifikacje – uprawnienia kwalifikacyjne E w zakresie obsługi grup 1.5 i 1.10: urządzenia elektrotermiczne – autoklawy do badań laboratoryjnych; aparatura kontrolno-pomiarowa w ww. pkt. Poszkodowane do wykonania procesu sterylizacji używały autoklawu ciśnieniowego wyprodukowanego w 1988 r. przez firmę z Warszawy. Autoklaw typ ASVE posiadał parametry pracy: temp. dopuszczalna – 139ºC, ciśnienie dopuszczalne – 2,50 bar, czynnik roboczy – para wodna. Urządzenie zarejestrowano przez Urząd Dozoru Technicznego i posiadało aktualną decyzję tego urzędu dopuszczającą do eksploatacji.
W miesiącu, w którym doszło do wypadku w laboratorium, wykonywano dodatkowe badania w ramach tzw. „przeglądu parazytologicznego”. W związku z tym do pracowni parazytologicznej trzy dni przed wypadkiem przyjęto do diagnostyki 40 próbek. Dzień przed wypadkiem dostarczono kolejnych 46 próbek. W normalnym cyklu pracy przyjmowane są 3-4 próbki dziennie, które badane są przez 2 wyspecjalizowanych pracowników. Poza tym metody badawcze przypisane są do wyznaczonych pracowników zgodnie z obowiązującym systemem jakości. Dostarczone próbki są badane w zależności od szybkości dekantacji kału (od kilku godzin do kilku dni). Jeżeli proces dekantacji przekracza dwa dni, w celu utrwalenia potencjalnych jaj pasożytów w próbce probówki są zalewane 10-proc. roztworem formaldehydu, co umożliwia ich zbadanie w późniejszym terminie.
Standardowo, po wykonaniu badania, z probówek z materiałem biologicznym formaldehyd jest wylewany do specjalnego zamykanego pojemnika ustawionego pod dygestorium, a probówki są wstawiane do metalowego koszyka. Inny sprzęt używany do badań (bagietki, wymazówki, szkiełka) umieszczane są w ceramicznej zlewce z roztworem środka dezynfekcyjnego, także stojącej pod tym dygestorium. Następnie probówki oraz ceramiczna zlewka są przekazywane do części brudnej zmywalni do inaktywacji w sterylizatorze parowym (autoklawie).