Sygnaliści – prawa i obowiązki
Państwowa Inspekcja Pracy przygotowała materiał informacyjny dla pracodawców i pracowników odnośnie nowych przepisów prawnych obowiązujących od 25 września 2024 r.
Z broszury przygotowanej przez PIP pracownicy, pracodawcy i instytucje dowiedzą się:
- kto może być sygnalistą, a także co może zgłosić,
- jak i gdzie zgłaszać naruszenia prawa,
- od kiedy sygnaliście przysługuje ochrona,
- czy zgłoszenie zwalnia od odpowiedzialności karnej,
- jakie działania odwetowe są zakazane.
Kim jest sygnalista?
Sygnalista to osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą. Informacja o naruszeniu prawa to informacja, w tym uzasadnione podejrzenie, dotyczące zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa, do którego doszło lub prawdopodobnie dojdzie w podmiocie prawnym, w którym sygnalista uczestniczył w procesie rekrutacji lub innych negocjacji poprzedzających zawarcie umowy, pracuje lub pracował, lub w innym podmiocie prawnym, z którym sygnalista utrzymuje lub utrzymywał kontakt w kontekście związanym z pracą, lub informacja dotycząca próby ukrycia takiego naruszenia prawa.
Kto może zostać sygnalistą?
Sygnalistą może być m.in. pracownik, w tym pracownik tymczasowy, osoba ubiegająca się o pracę, wolontariusz, członek organów spółek prawa handlowego, osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Nie będzie natomiast sygnalistą np. konsument, którego prawa konsumenckie zostały naruszone i który dokonał zgłoszenia do Rzecznika Praw Konsumenta o nierespektowaniu jego praw przez sprzedawcę. Bez kontekstu związanego z pracą nie mamy bowiem do czynienia z sygnalistą w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów, nawet jeśli zgłoszenie mieści się w katalogu spraw objętych tą ustawą. 17 września Państwowa Inspekcja Pracy organizuje bezpłatny webinar z udziałem ekspertów, poświęcony tematowi sygnalistów.
Jak można zgłosić naruszenie prawa?
Sygnalista może dokonać zgłoszenia wewnętrznego – do odpowiedniej komórki we własnej organizacji/u swojego pracodawcy lub zgłoszenia zewnętrznego – do Rzecznika Praw Obywatelskich albo organu publicznego. Sygnalista może także dokonać ujawnienia publicznego, a więc podać informację o naruszeniu prawa do wiadomości publicznej np. poprzez media społecznościowe.
Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy
Link do pobrania broszury:
Przeczytaj również: Innowacyjne technologie w szkoleniach BHP. Przyszłość edukacji bezpieczeństwa i higieny pracy