Nietypowe formy zatrudnienia – zalety i wady

Telepraca i praca zdalna

W ostatnich latach na znaczeniu zyskuje telepraca, a także praca zdalna. Praca platformowa to jeden z rodzajów pracy realizowanej przez Internet, obejmuje ona różnorodne zadania i usługi realizowane za pośrednictwem platformy, ale nie obejmuje wynajmu, zakwaterowania i sprzedaży produktów online. Wyróżniamy pracę realizowaną online, jak również offline, gdzie zadaniem platformy (aplikacji) jest łączenie (dopasowywanie) klientów do dostawców usług. Obecnie platformy elektroniczne są najszybciej rozwijającą się na świecie nową formą organizacji zatrudnienia na globalnym rynku pracy.

Zgodnie z danymi statystycznymi globalne rynki elektroniczne wzrastają w tempie 30% rocznie, a ich znacząca ekspansja, która nastąpiła w okresie pandemii, zapewne nie byłaby możliwa, gdyby nie sytuacja na rynku pracy w innych branżach.

Praca platformowa – zalety i wady

Uczestnikami pracy platformowej są osoby lub podmioty zgłaszające zapotrzebowanie na wykonanie określonej usługi polegającej na świadczeniu pracy (crowd-sourcer), osoby zainteresowane świadczeniem takiej usługi (crowd-worker) oraz platforma pracy pośrednicząca w nawiązaniu relacji między jednymi i drugimi.

Wśród zalet pracy platformowej należy wyróżnić wzrost autonomii pracowników w zakresie kształtowania pracy i jej warunków poprzez samodzielne decydowanie o wyborze czasu, a także miejsca wykonywania pracy. Jednak nietypowe formy pracy wiążą się z niestabilnością oraz niepewnością co do przyszłego zatrudnienia, jak również z systemem wynagrodzeń ustalanym najczęściej w oparciu o prowizję, a co się z tym wiąże — brakiem stałości w wypłacaniu wynagrodzenia oraz przekazywaniu składek na zabezpieczenie socjalne.

– Stwierdzane podczas kontroli nieprawidłowości najczęściej dotyczą nielegalnego powierzania wykonywania pracy oraz niewłaściwej wypłaty wynagrodzenia – kontynuował Dariusz Mińkowski. – Pozostałe naruszenia najczęściej obejmowały: niewydanie świadectwa pracy, nieprowadzenie ewidencji czasu pracy, niezgłoszenie do ubezpieczenia społecznego czy też powierzanie pracy nielegalnie na terytorium Polski na innych warunkach niż wskazane w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy (co wiąże się z koniecznością uzyskania nowego zezwolenia na pracę).

Największe wyzwania kontrolne dotyczą przypadków, w których wykonawcom nie powierzono pracy w oparciu o umowę zlecenia bądź umowę o pracę, a jedyną umowę, jaka jest zawierana, stanowi umowa najmu. W takich sytuacjach trudno ustalić podmiot, który powierza pracę, bowiem wykonawcy otrzymują zlecenia dotyczące przewozu osób lub towarów jedynie za pośrednictwem aplikacji. Praktyka pokazuje, że firm udostępniających aplikacje nie łączy z wykonawcami żaden stosunek umowny dotyczący powierzenia wykonywania pracy. W rzeczywistości podmiotem powierzającym pracę jest platforma cyfrowa, której siedziba często znajduje się poza terenem Polski lub nawet Unii Europejskiej, co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli.

Drugiego dnia konferencji dyrektor Departamentu Legalności Zatrudnienia GIP Dariusz Górski omówił „Problem legalności zatrudniania cudzoziemców z perspektywy Państwowej Inspekcji Pracy”.

Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy

Przeczytaj również: Hałas jako powszechny czynnik fizyczny w miejscu pracy z uwzględnieniem pracy zdalnej

Galeria