Młodociany w betoniarce

Posłuchaj artykułu:

W zakładzie handlowo-usługowym na terenie woj. warmińsko-mazurskiego doszło do nietypowego zdarzenia, które mogło się skończyć śmiercią 16-letniego pracownika. Młodociany, dla którego był to pierwszy dzień pracy przebywał wewnątrz ciągnikowego mieszalnika pasz przerobionego na betoniarkę, kiedy inny pracownik uruchomił urządzenie. Badający zdarzenie inspektor Państwowej Inspekcji Pracy stwierdził m.in., że właściciel zakładu sam dokonał przeróbki mieszalnika i połączył go z silnikiem elektrycznym. Ponadto zastosował niewłaściwy układ sterowania maszyną, który powodował niezamierzone uruchomienie betoniarki w chwili podłączenia przewodu do źródła energii elektrycznej. Szczęśliwie poszkodowany doznał tylko złamania ręki, rozcięcia łuku brwiowego i ogólnych potłuczeń.

Kilka dni przed wypadkiem pracodawca polecił jednemu z podwładnych, żeby poszukał pracowników chętnych do pracy na prowadzonej budowie zakładu. Pracownik poinformował o ofercie pracy swojego kolegę – 16-letniego ucznia II klasy gimnazjum wieczorowego. Umówili się przed bramą zakładu, a potem razem weszli na teren budowy. W tym dniu młodociany miał ustalić z pracodawcą warunki zatrudnienia. Jego kolega po przyjściu do zakładu zajął się czyszczeniem betoniarki z resztek betonu zaschniętego w zbiorniku. Poszkodowany w tym czasie czekał na pracodawcę – stał kilka metrów od betoniarki i nie wykonywał żadnej pracy. Jego kolega zeznał, że wchodząc do zbiornika betoniarki, wiedział, że maszyna jest odłączona od energii elektrycznej. Bo nie było przedłużacza elektrycznego do podłączenia betoniarki. Nie pamiętał natomiast, czy przed wejściem do zbiornika sprawdził pozycję włącznika betoniarki. Po ok. 15 minutach czyszczenia betoniarki zauważył, że drogą jedzie pracodawca i powiedział o tym młodocianemu.

Poszkodowany z własnej inicjatywy postanowił pomóc koledze w pracy. Chociaż nikt takiego polecenia mu nie wydał, a czyszczenie zbiornika nie było jego obowiązkiem. Wszedł na platformę przy betoniarce, a następnie do zbiornika betoniarki i zaczął zamiatać w nim resztki betonu. Kolega, który załatwiał poszkodowanemu pracę, wyszedł wtedy ze zbiornika i stanął na dole, przy betoniarce. Jak zeznał, nie zauważył, by ktoś podłączał przewód elektryczny betoniarki. W tym czasie inny pracownik, który przyjechał z pracodawcą, podłączył gniazdo przedłużacza do wtyczki przy betoniarce. Rozwinął przedłużacz od betoniarki do gniazda elektrycznego znajdującego się w drewnianej wiacie i podłączył wtyczkę do tego gniazda. Wykonując to podłączenie, nie upewnił się, czy może bezpiecznie podłączyć przewód zasilający.

Zdarzenie

Wiedział natomiast, że gdy rozłącznik betoniarki jest włączony, to betoniarka może się uruchomić po włożeniu wtyczki do gniazda. Mimo to nie sprawdził ani pozycji włącznika betoniarki przed podłączeniem wtyczki, ani wnętrza zbiornika. W tym czasie do betoniarki podszedł pracodawca, żeby porozmawiać z kolegą poszkodowanego. W tym momencie usłyszeli krzyk. Pracodawca natychmiast wyłączył rozłącznikiem betoniarkę i przystąpił, razem z innymi pracownikami, do uwalniania pracownika uwięzionego w zbiorniku. Młodociany został przewieziony przez pogotowie ratunkowe do szpitala. Gdzie stwierdzono u niego złamanie zamknięte prawej ręki, rozcięcie lewego łuku brwiowego oraz ogólne potłuczenia.

Oględziny betoniarki, ustalenia inspektora PIP

Z okazanej inspektorowi PIP-u deklaracji zgodności i faktury zakupu wynikało, że pracodawca kilka miesięcy wcześniej zakupił ciągnikowy mieszalnik pasz o pojemności 1250 l, typ H703. Producentem mieszalnika było przedsiębiorstwo produkcyjno-handlowe z województwa łódzkiego. Pracodawca okazał opracowaną przez producenta instrukcję mieszalnika. Z której wynikało, że maszyna przeznaczona jest do mocowania na ciągniku i jest zasilana z wału przekazu mocy. Mieszalnik mógł również służyć do mieszania zapraw murarskich i masy betonowej. Maszyna nie posiadała tabliczki znamionowej. Na pomysł zastosowania mieszalnika do produkcji betonu pracodawca wpadł najprawdopodobniej z oszczędności. Mieszalnik był kilkakrotnie tańszy od betoniarki o takiej samej pojemności.

W zakupionym mieszalniku pracodawca samodzielnie dokonał zmian w konstrukcji maszyny w zakresie sposobu jej ustawienia oraz w układzie napędowym. Po dokonanych zmianach nie przeprowadzono oceny zgodności ani nie wystawiono deklaracji zgodności. Pracodawca nie zapewnił również instrukcji BHP dotyczącej obsługi betoniarki, uwzględniającej wprowadzone zmiany konstrukcyjne. Zmieniony został przede wszystkim rodzaj napędu. Z ciągnikowego na elektryczny: do napędu mieszadła zamontowano 3-fazową instalację elektryczną i silnik elektryczny o mocy znamionowej 7,5 kW, a do sterowania zastosowano rozłącznik krzywkowy gwiazda – trójkąt. Zastosowany układu sterowania powodował niezamierzone uruchomienie maszyny w chwili podłączenia przewodu przyłączeniowego do źródła energii elektrycznej lub w przypadku włączenia napięcia w instalacji elektrycznej zasilającej maszynę. Taki układ sterowania uniemożliwiał zabezpieczenie maszyny przed uruchomieniem przez osoby nieuprawnione.

Galeria

Zobacz więcej