Ochrony bez ochrony?

Deklaracja zgodności

Producent dostarcza deklarację zgodności UE wraz z ŚOI albo umieszcza w instrukcjach adres strony internetowej, na której jest dostępna deklaracja zgodności UE.

Środki ochrony indywidualnej zaopatrzono w deklarację zgodności, tzn. dokument wystawiany przez producenta wyrobu albo jego upoważnionego przedstawiciela, stwierdzający zgodność wyrobu z wymaganiami zasadniczymi właściwych dyrektyw UE. Wystawienie deklaracji zgodności wiąże się z dużą odpowiedzialnością, ponieważ „domniemywa się, że wyrób, na którym umieszczono oznakowanie zgodności lub dla którego sporządzono dokumentację potwierdzającą spełnienie zasadniczych wymagań, jest zgodny z wymaganiami określonymi w obowiązujących przepisach”.

Informacje o wyrobach niespełniających wymagań na etapie oceny zgodności przesyłają Jednostki Notyfikowane do swoich jednostek autoryzujących (w Polsce do Ministerstwa Rozwoju i Technologii), ale to dotyczy wyrobów, które nie przeszły pozytywnie procedury oceny zgodności lub wykazano brak skuteczności ŚOI w nadzorze nad certyfikatem.

Dystrybutorzy oszukują, jeśli oferują na rynku wyroby niespełniające stosownych wymagań (np. oferowany produkt różni się od tego wysłanego do certyfikacji lub nigdy nie był przedmiotem certyfikacji). Takie działania należy ścigać prawnie. Identyfikacja sfałszowanego ŚOI będzie trudna dla użytkownika. Jeśli poczynił on takie podejrzenie, powinien powiadomić organ nadzoru lub wykonać na swoje zlecenie badania laboratoryjne, a w przypadku gdy wynik potwierdzi niespełnienie wymagań, udać się do sądu.

Świadomość użytkownika odnośnie występujących zagrożeń

Odbiorca – użytkownik powinien wiedzieć, jakie zagrożenie występuje na danym stanowisku pracy i w konsekwencji, jakiej ochrony potrzebuje. Podstawowe informacje można znaleźć w normach dla ochron chroniących przed danym typem zagrożeń. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na prawidłową identyfikację kategorii wyrobu oraz na zgodność oznakowania na wyrobie, instrukcji używania i w deklaracji zgodności: nazwy producenta, nazwy wyrobu, numerów i datowania norm oraz poziomów skuteczności. Jednostki notyfikowane zwracają uwagę na poprawność oznakowania, ponieważ jest to jeden z elementów oceny wyrobu – błędne oznakowanie lub brak spójności powinny zwiększyć naszą czujność.

Przykładem mogą być rękawice oznaczone piktogramem (rys. 1) z zapisem EN 388, kategoria I. Prawidłowo rękawice takie powinny być sklasyfikowane w kategorii II, normą powołaną jest norma EN 388:2016 + A1:2018 [PN-EN 388+A1:2019-01].

Na rynku można znaleźć także rękawice kategorii III chroniące przed gorącymi czynnikami termicznymi (gorąco i/lub ogień), które w swoim oznakowaniu nie posiadają obok znaku CE czterocyfrowego numeru jednostki notyfikowanej. Oznacza to, że wyrób sklasyfikowano w kategorii II i nie podlega corocznemu nadzorowi, co powinno mieć miejsce wyłącznie dla wyrobów kategorii III.

Porównanie produktów

Odbiorca może porównać produkty różnych producentów przeznaczone do ochrony przed tym samym zagrożeniem, konfrontując to z informacjami w poradnikach lub zasięgając informacji bezpośrednio w jednostkach notyfikowanych.

Problemem są wyroby łudząco podobne i naśladujące znane marki, oznakowane zastrzeżonymi znakami towarowymi lub mające podobną nazwę. Ten problem jest złożony, wymaga zwiększonego wysiłku od rzeczników patentowych i wymiaru sprawiedliwości.

Jednostki notyfikowane zobowiązano do prowadzenia wykazów, które zawierają informację o wydanych certyfikatach badania typu UE. Zwykle lista ma charakter niepubliczny. Należy kontaktować się osobiście, telefonicznie, mailowo czy listownie w celu uzyskania informacji o danym certyfikacie. Jeśli pracodawca lub użytkownik mają wątpliwości, czy dany środek ochrony indywidualnej należy oznakować w szczególny sposób, sklasyfikowany do odpowiedniej kategorii, posiadać certyfikat lub nie, należy kontaktować się z jednostką notyfikowaną lub organami nadzoru rynku (PIP, UOKiK lub PIH). Kontakt do każdej jednostki można znaleźć na portalu Unii Europejskiej, która prowadzi wykaz wszystkich jednostek notyfikowanych.

Przeczytaj również: Znakowanie oraz zasady doboru środków ochrony oczu i twarzy według serii norm ISO/DIS 16321

Galeria