Rada Ochrony Pracy o bezpiecznej pracy w leśnictwie

Bezpieczeństwo i higiena pracy w leśnictwie (ocena ryzyka zawodowego, organizacja stanowiska pracy) to jeden z tematów poruszonych podczas posiedzenia Rady Ochrony Pracy 6 lutego 2023 roku.

Pod kierownictwem przewodniczącego Rady posła Janusza Śniadka odbyło się w trybie wideokonferencji kolejne posiedzenie sejmowej Rady Ochrony Pracy, w którym uczestniczyli przedstawiciele kierownictwa Państwowej Inspekcji Pracy: Główny Inspektor Pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko wraz z zastępcami: Małgorzatą Dziemińską, Dariuszem Mińkowskim i Jarosławem Leśniewskim. W obradach uczestniczył także Jakub Chojnicki, dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli w Głównym Inspektoracie Pracy. Podczas posiedzenia podjęto temat BHP w leśnictwie.

W pierwszej części zebrani jednogłośnie przyjęli stanowisko Rady Ochrony Pracy w sprawie strategii prewencji wypadków i chorób zawodowych w rolnictwie. Następnie wysłuchali referatów przygotowanych przez Główny Inspektorat Pracy oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska na temat bezpieczeństwa i higieny pracy w leśnictwie, w tym oceny ryzyka zawodowego i organizacji stanowiska pracy.

– Walka o zlecenia na prowadzenie prac z zakresu gospodarki leśnej skutkuje, oprócz oczywistej konieczności kalkulowania ceny usług w sposób, który daje szansę wygrania przetargu, tworzeniem systemu łańcuszka podwykonawców, charakterystycznego także na przykład dla sektora budowlanego – diagnozowała przyczyny dużej wypadkowości w sektorze usług leśnych Katarzyna Łażewska-Hrycko. – W obu sektorach, w leśnictwie i w budownictwie, obserwujemy jednocześnie dużą liczbę nieprawidłowości dotyczących zapewniania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, odnotowujemy też dużą liczbę najpoważniejszych wypadków związanych z pracą, zazwyczaj ciężkich lub ze skutkiem śmiertelnym. Szczegółowo w temat wprowadził zebranych dyrektor Jakub Chojnicki.

Kontrola przedsiębiorstw realizujących usługi na rzecz Lasów Państwowych

W latach 2020-2022 inspektorzy pracy w trakcie 723 kontroli skontrolowali 660 przedsiębiorstw realizujących usługi na rzecz Lasów Państwowych, z których zdecydowaną większość stanowiły zakłady usług leśnych. Niektóre zakłady kontrolowano więcej niż jeden raz, co wynikało z konieczności zweryfikowania realizacji wydanych środków prawnych w poprzednich kontrolach, rozpatrywania skarg pracowniczych bądź badania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Kontrole tematyczne w części zakładów usług leśnych połączono z oceną legalności zatrudnienia.

W podmiotach kontrolowanych w okresie analizowanych 3 lat pracowało 5849 osób, z czego 5052 na podstawie umowy o pracę (86,4%). Analiza trendu wskazuje, że udział osób świadczących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy rośnie, osiągając w 2022 roku prawie 20%.

Niezależnie od wielkości skontrolowanych zakładów pracy, prowadzących prace związane z pozyskaniem drewna, 691 kontroli przeprowadzonych w latach 2020–2022 ujawniło nieprawidłowości skutkujące wydaniem decyzji administracyjnych, wystąpień i poleceń (95,6%).

Nieprawidłowości stwierdzone w zakładach pracy

Ocena ryzyka zawodowego, najważniejsze i praktyczne narzędzie do zarządzania bhp w zakładzie pracy, w połowie skontrolowanych zakładów usług leśnych nie jest przeprowadzana lub nie uwzględnia wszystkich zagrożeń i sposobów ich ograniczania, jakie występują na stanowiskach pracy drwali – operatorów pilarek i zrywkarzy.

W co trzecim skontrolowanym zakładzie pracownicy nie zostali przeszkoleni wstępnie lub okresowo z metod bezpiecznego wykonywania pracy. Uwolniony, wolnorynkowy system szkoleniowy nie zapewnia odpowiednio wysokiego poziomu prowadzonych zajęć.

W 1/3 skontrolowanych ZUL-i stwierdzono nieprawidłowości dotyczące wyposażania pracowników w obowiązujące na stanowisku drwala środki ochrony indywidualnej. W samym tylko 2022 roku co piąty pracownik nie posiadał lub nie stosował przydzielonych środków ochrony indywidualnej chroniących przed zagrożeniami fizycznymi.

Poprawa stanu BHP w leśnictwie

Jak podkreśliła szefowa inspekcji pracy, poprawa stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przestrzegania prawa pracy wymaga udziału wszystkich stron stosunku pracy. Bez zaangażowania pracodawców i osób organizujących pracę innym niemożliwa będzie zdecydowana poprawa bezpieczeństwa pracy i obniżenie skali wypadkowości. Konieczne jest wspomaganie osób odpowiedzialnych za bhp poprzez działalność popularyzatorską, doradztwo prawne i techniczne, a także wyposażenie ich w praktyczne narzędzia służące realizacji tych celów (np. listy do samokontroli bezpieczeństwa pracy).

Z ramienia Ministerstwa Klimatu i Środowiska temat ten omówił Marcin Cichowicz, naczelnik Wydziału Administracji, Bezpieczeństwa i Ochrony Pracy w Leśnictwie z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.

Następnie przedstawiciele Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego przedstawili „Analizę przyczyn wypadków przy pracy w branży telekomunikacyjnej i energetyce wiatrowej oraz propozycje zapobiegania im (w tym przez zastosowanie środków ochrony indywidualnej”.

Sprawy bieżące zakończyły posiedzenie Rady.

Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy

Przeczytaj również: BHP pracy drwala

Galeria