Agresja w pracy w sytuacjach szczególnie stresujących

Organizacja przestrzeni fizycznej jest szczególnie istotna w instytucjach tzw. otwartych, do których klienci, petenci, pacjenci itp. mają wolny dostęp. W zakresie czynników otoczenia fizycznego, na które pracodawcy powinni zwrócić szczególną uwagę, wymienia się:

• rozplanowanie przestrzenne oraz wyposażenie tzw. miejsc strategicznych, w których dochodzi do kontaktu pracowników z klientami, petentami, pacjentami lub w których przebywają oni przez dłuższy czas (wejście do placówki, rejestracja, poczekalnia, izba przyjęć, pokój odwiedzin, pomieszczenia specjalne);
• ogólny wygląd i wyposażenie pomieszczeń, tak by służyły one zarówno potrzebom klientów, petentów, pacjentów, jak i spełniały wymogi bezpieczeństwa i komfortu pracy dla pracowników.

Prewencja drugorzędowa

Kolejnym poziomem prewencji agresji jest prewencja drugorzędowa. Podstawowym działaniem w jej zakresie jest ograniczanie nasilenia, a także częstości występowania zachowań o charakterze przemocy. Niemożliwe jest całkowite wyeliminowanie ryzyka pojawienia się wrogości, niechęci czy antypatii w środowisku społecznym, jak również związanych z nimi zachowań.
W tej sytuacji do zrealizowania pozostaje wyposażenie ludzi w umiejętności, które pozwalają nie dopuścić do rozwinięcia się i eskalacji konfliktu. Są to tzw. umiejętności psychospołeczne. Najskuteczniejszą formą nabywania i doskonalenia umiejętności psychospołecznych są szkolenia i warsztaty psychologiczne. Powinny one odbywać się cyklicznie, aby umożliwić doskonalenie i utrwalanie nabytych umiejętności.

Prewencja trzeciorzędowa

Ostatnim poziomem prewencji jest prewencja trzeciorzędowa, której celem jest zmniejszenie nasilenia negatywnych skutków już zaistniałej sytuacji. W jej zakresie pracownicy poszkodowani z tytułu agresji i mobbingu powinni mieć zapewnioną pomoc.

Wszystkie wymienione sposoby zapobiegania agresji w zakładach pracy stanowią pojedyncze elementy składające się na całość, jaką jest bezpieczeństwo miejsca pracy. Razem z metodami i technikami doskonalącymi ergonomię i bezpieczeństwo pracy przyczyniają się do dobrego samopoczucia; dobrych relacji międzyludzkich; efektywnego funkcjonowania w pracy pracowników oraz dobrego funkcjonowania całej organizacji.

Materiał opracowany na podstawie publikacji GIP „Stres w pracy” – poradnik dla pracodawcy autorstwa Agnieszki Kaszubskiej, Profilaktyka psychospołecznych zagrożeń w miejscu pracy – od teorii do praktyki. Podręcznik dla psychologów pod redakcją Doroty Merecz., Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Łódź 2011.

Źródło: Okręgowy Inspektorat Pracy w Katowicach

Przeczytaj również: Stres zawodowy — przyczyny, konsekwencje, sposoby zapobiegania

Galeria