Towary niebezpieczne. Klasyfikacja i zagrożenia
Tryb i koszty prowadzenia procedury klasyfikacyjnej
Producent lub nadawca substancji/mieszaniny może przedłożyć do Instytutu informacje dotyczące identyfikacji materiału. Dla substancji należy wskazać: nazwę chemiczną, wzór chemiczny, numer CAS, numer WE. Dla mieszaniny natomiast: nazwy składników i ich zawartość procentową, numer(y) CAS – produktu (o ile jest) lub składników. Dodatkowo powinno zawrzeć się na karcie informacje dotyczące: właściwości fizycznych, działania (adekwatnie do stwarzanego zagrożenia) i ewentualnego zagrożenia dla środowiska. Ważne jest, aby badania były wykonane zgodnie z zaleceniami i normami wskazanymi w przepisach. W wyniku tego jednostka na podstawie przedłożonych danych dokonuje klasyfikacji i wydaje Certyfikat klasyfikacyjny (jego koszt to 1800 zł netto). Dodatkowo istnieje możliwość wydania certyfikatu zbiorczego dla minimum trzech substancji/mieszanin charakteryzujących się podobnym zagrożeniem. To jest takich, które finalnie zostaną przypisane do takiej samej pozycji w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Koszt wydania certyfikatu zbiorczego to 2500 zł netto.
W drugim trybie postępowania przedsiębiorca może zlecić badania Instytutowi, który po ich wykonaniu wyda Certyfikat klasyfikacyjny. Oprócz kosztów związanych z wydaniem certyfikatu, dochodzą również wydatki związane z wykonaniem badań. Koszt badania uzależnia się od jego rodzaju, np.:
- badanie właściwości palnych – ok. 500 zł netto;
- badanie właściwości utleniających – 2000-3000 zł netto (cena zależy jest od stanu skupienia badanego materiału).
Koszty pojedynczego badania nie przekraczają z reguły 2500 zł netto dla jednej substancji lub mieszaniny.
Towary niebezpieczne i ich klasy
Celem zróżnicowania rodzaju zagrożeń, towary niebezpieczne, zgodnie z przepisami zawartymi w Umowie ADR, Regulaminie RID czy Umowie ADN, podzielono na 13 klas. W Kodeksie IMDG oraz przepisach ICAO TI i IATA DGR – na dziewięć klas. Lista klas w ujęciu ADR/RID/ADN prezentuje się w następujący sposób:
Klasa 1. Materiały wybuchowe i przedmioty z materiałami wybuchowymi
Klasa 2. Gazy
Klasa 3. Materiały zapalne ciekłe
Klasa 4.1. Materiały zapalne stałe, materiały samoreaktywne, materiały polimeryzujące i materiały wybuchowe odczulone stałe
Klasa 4.2. Materiały podatne na samozapalenie
Klasa 4.3. Materiały wydzielające w zetknięciu z wodą gazy palne
Klasa 5.1. Materiały utleniające
Klasa 5.2. Nadtlenki organiczne
Klasa 6.1. Materiały trujące
Klasa 6.2. Materiały zakaźne
Klasa 7. Materiały promieniotwórcze
Klasa 8. Materiały żrące
Klasa 9. Różne materiały i przedmioty niebezpieczne
Porządek numeryczny zarówno klas, jak i podklas nie odzwierciedla stopnia zagrożenia stwarzanego przez materiały, które zaliczono do tej grupy. W każdej klasie znajdują się towary niebezpieczne, które nie powinny być dopuszczone do przewozu. Ograniczenie to wiąże się z ryzykiem wystąpienia reakcji niebezpiecznej w trakcie normalnych warunków realizacji przemieszczenia tych towarów oraz czynności manipulacyjnych, towarzyszących temu przemieszczeniu, tj.: załadunek, rozładunek, pakowanie, napełnianie.