Szczepienia ochronne zalecane pracownikom

Rodzaje szczepionek

Szczepionka składa się z jednego lub kilku antygenów, które są uzyskiwane z żywych lub zabitych drobnoustrojów, ich oczyszczonych fragmentów lub produktów metabolizmu bakterii, jak również w wyniku inżynierii genetycznej [3].

Szczepionki powodują powstanie czynnej odporności przez stymulowanie systemu odpornościowego organizmu do produkcji przeciwciał i odporności komórkowej, która chroni przed czynnikiem zakaźnym. Do uzyskania odporności na drodze szczepienia konieczna jest realizacja odpowiednich schematów szczepień. Zalicza się do nich szczepienia podstawowe, w skład których wchodzą szczepienie pierwotne i dawka uzupełniająca.

W praktyce wytwarzane i stosowane są różne rodzaje szczepionek. W literaturze przedstawianych jest kilka, zależnie od przyjętego kryterium, podziałów szczepionek. Za podstawowy należy uznać podział szczepionek ze względu na rodzaj/formę zastosowanego antygenu wchodzącego w skład preparatu.

Podział szczepionek ze względu na rodzaj zastosowanego antygenu

Pod względem rodzaju zastosowanego antygenu szczepionki dzieli się na:

• żywe – zawierające żywe drobnoustroje (drobnoustroje atenuowane-odzjadliwione), ale o znikomych właściwościach chorobotwórczych lub ich całkowicie pozbawione; zachowujące swoje właściwości antygenowe (np. szczepionki przeciw gruźlicy);
• nieżywe (zabite) – zawierające zabite drobnoustroje; drobnoustroje po namnożeniu poddawane są inaktywacji przez zastosowanie ciepła, substancji chemicznych lub promieniowania (np. szczepionka przeciw durowi brzusznemu);
• rekombinowane – otrzymane metodą inżynierii genetycznej (np. szczepionka prz...