Program działań Państwowej Inspekcji Pracy w 2023 roku
Wiele nowych zadań i wyzwań obejmuje program działania Państwowej Inspekcji Pracy w 2023 roku. Program został przedstawiony przez kierownictwo PIP na posiedzeniu Rady Ochrony Pracy 20 grudnia 2022 roku.
Na lata 2022-2024 na szczeblu krajowym zostały przyjęte trzy priorytety w działalności PIP. Program działań Państwowej Inspekcji Pracy obejmuje: strategię kontroli i działań prewencyjnych dla sektora budowlanego; strategię kontroli zagrożeń środowiska pracy chemicznymi czynnikami; strategię wzmożonego nadzoru nad zakładami pracy. Nowe zadania dotyczą w szczególności problematyki emerytur pomostowych, pakietu mobilności czy pracy zdalnej.
– Ze względu na ograniczone środki i zasoby ludzkie, jakimi dysponuje Państwowa Inspekcja Pracy, nadchodzący rok będzie dla nas szczególnie trudny. Będziemy bowiem realizować nie tylko nowe wyzwania, ale także zadania dotychczasowe w nieco zwiększonej skali w stosunku do roku 2022 – powiedziała prezentująca dokument Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy. Szczegółowo program działania Państwowej Inspekcji Pracy w 2023 roku omówił Jarosław Leśniewski, zastępca Głównego Inspektora Pracy.
Planowane kontrole
W 2023 roku Państwowa Inspekcja Pracy planuje przeprowadzić 60 tysięcy kontroli. Różnymi formami działań prewencyjnych obejmie przynajmniej 35 tysięcy podmiotów – pracodawców i przedsiębiorców; pracowników; rolników indywidualnych; uczniów; studentów i innych. Tradycyjnie filarem aktywności urzędu będzie rozpatrywanie skarg pracowników. Ich liczba utrzymuje się na wysokim poziomie. Jest to sygnałem nie tylko niepokojącej sytuacji w sferze ochrony pracy, lecz także wzrastającej świadomości prawnej pracowników szukających wsparcia u organów inspekcji pracy. W 2023 roku ważnym tematem będzie problem mobbingu.
Uzupełnieniem tej formy działalności będą porady prawne, bezpłatnie świadczone przez urząd. Ze względu na liczne zmiany w prawodawstwie pracy (także w związku z dostosowywaniem do uregulowań UE) ta forma działalności będzie kontynuowana i rozszerzana.
Ochrona pracy
Państwowa Inspekcja Pracy będzie konsekwentnie realizowała zadania z zakresu prawnej ochrony pracy. Podobnie jak w latach poprzednich – w związku z utrzymującym się poziomem nieprawidłowości i społecznymi skutkami uchybień – najistotniejsze działania skoncentrują się na: kontroli prawidłowości zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych; ograniczeniu naruszeń przepisów o czasie pracy; wypłacie wynagrodzeń, a także innych świadczeń ze stosunku pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy zamierza kontynuować działania z zakresu zwalczania nielegalnego zatrudnienia. Będą one ukierunkowane na ujawnianie nie tylko przypadków pracy niezadeklarowanej, tj. świadczonej całkowicie na czarno, ale także zadeklarowanej fałszywie (np. wykonywanej faktycznie w wyższym wymiarze czasu pracy lub za wynagrodzeniem wyższym niż wskazane w umowie o pracę). Zadania kontrolne realizowane będą m.in. w zakładach pracy powierzających pracę cudzoziemcom z tzw. państw trzecich, w szczególności obywatelom Ukrainy, którzy przyjechali do Polski w związku z konfliktem zbrojnym toczącym się na terytorium tego państwa.