Główny Inspektor Pracy o monitorach ekranowych
Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki przedstawił rekomendacje, wnioski, spostrzeżenia po roku obowiązywania nowych przepisów wynikających z rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory.
Czytaj także: Wspólne budowanie bezpieczeństwa
Nowelizacja rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe dostosowała obowiązujące od 25 lat przepisy do zmian technologicznych. Z definicji „stanowiska pracy” usunięto nieco już archaiczne określenia „stacja dyskietek” czy „trackball”. Ponadto zliberalizowano część przepisów, które szczegółowo określały wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, jakie powinny spełniać stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe, zawarte w załączniku do rozporządzenia, m.in. dotyczące stosowanego sprzętu komputerowego czy mebli.
Zgodnie ze znowelizowanym rozporządzeniem przez pojęcie stanowiska pracy należy rozumieć przestrzeń pracy wraz z:
- wyposażeniem podstawowym, w tym monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika;
- krzesłem i stołem;
- opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.
W tym rozporządzeniu uchylono także pkt 3 w § 2, zawierający definicję systemu komputerowego.
Jednocześnie nowelizacją doprecyzowano przepis § 3 pkt 4 rozporządzenia poprzez wskazanie, że przepisów tego rozporządzenia nie stosuje się do systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Istotną zmianę wprowadzono również w § 8 ust. 2 rozporządzenia poprzez uzupełnienie przepisu o obowiązek zapewnienia pracownikowi nie tylko okularów, lecz również szkieł kontaktowych korygujących wzrok.
Ponadto w załączniku do rozporządzenia wskazano konkretne rozwiązania, jakie należy zastosować w przypadku stosowania na stanowisku pracy systemów przenośnych przeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. W takiej sytuacji stanowisko pracy powinno być wyposażone w stacjonarny monitor ekranowy lub podstawkę zapewniającą ustawienie ekranu tak, aby jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu pracownika oraz w dodatkową klawiaturę i mysz.
– W ciągu ostatniego roku do Głównego Inspektoratu Pracy wpłynęło kilkadziesiąt zapytań w sprawie stosowania nowych przepisów od obywateli, firm i organizacji. Ponadto inspektorzy udzielili odpowiedzi na dziesiątki pytań dotyczących wdrożenia nowych przepisów w ramach prowadzonej przez PIP infolinii – mówił Marcin Stanecki Główny Inspektor Pracy.
Najważniejsze rekomendacje Państwowej Inspekcji Pracy w tej sprawie:
I tak: w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że zgodnie z § 3 przepisów tego rozporządzenia nie stosuje się do:
- kabin kierowców oraz kabin sterowniczych maszyn i pojazdów,
- systemów komputerowych na pokładach środków transportu,
- systemów komputerowych przeznaczonych głównie do użytku publicznego,
- systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy,
- kalkulatorów, kas rejestrujących i innych urządzeń z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów,
- maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym.
Wynika z tego, że przepisów wspomnianego rozporządzenia nie stosuje się chociażby do kalkulatorów, kas rejestrujących i innych urządzeń z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów, a także do systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Okulary lub szkła kontaktowe
Ważną kwestią jest zapewnienie pracownikom soczewek kontaktowych. Otóż, zgodnie z § 8 ust. 2 rozporządzenia pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Jednocześnie istotny jest czas wykonywania pracy przez tego pracownika przed monitorem ekranowym – na podstawie definicji „pracownika” zawartej w przedmiotowym akcie wykonawczym jest to każda osoba zatrudniona przez pracodawcę, w tym praktykant i stażysta, użytkująca w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.