Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy

Dzień żałoby

Zanim jednak AFL-CIO rozpropagowała „Dzień Pamięci Pracowników”, największy związek zawodowy w Kanadzie, reprezentujący około 700 000 pracowników służby zdrowia, edukacji, gmin, bibliotek, uniwersytetów, usług socjalnych, użyteczności publicznej, transportu, służb ratunkowych i linii lotniczych, Kanadyjski Związek Pracowników Publicznych (CUPE, po francusku: Syndicat canadien de la fonction publique SCFP) ustanowił
w 1984 r. dzień żałoby. Rok później (1985 r.) Kanadyjski Kongres Pracy (CLC, po francusku: Congrès du travail du Canada lub CTC ), czyli krajowa centrala związków zawodowych, w której zrzeszona jest większość kanadyjskich związków zawodowych oficjalnie ustanowił 28 kwietnia Narodowym Dniem Żałoby pracowników zabitych i rannych w pracy, a 28 kwietnia 1987 r. w stolicy Kanady, Ottawie, w Vincent Massey Park Kongres poświęcił Pomnik Narodowego Dnia Żałoby. Już po wydarzeniu w ONZ parlament Kandy uchwalił w 1991 r. Ustawę o narodowym dniu żałoby osób zabitych lub rannych w miejscu pracy i ustanowił 28 kwietnia oficjalnym dniem żałoby pracowniczej. 

Od 1996 r. na całym świecie corocznie organizowane były uroczystości zarówno ogólnopaństwowe, jak też regionalne i lokalne na poziomie  poszczególnych przedsiębiorstw, stowarzyszeń i związków zawodowych. Na mocy uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej od 2003 r. Dzień ten jest obchodzony w Polsce.

Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych był „obserwowany” przez Międzynarodową Organizację Pracy (ILO, OIT, MOT) od 2001 r. W 2003 r. MOP (ILO, OIT, MOT), której dyrektorem generalnym był wcześniejszy stały przedstawiciel Chile przy ONZ, Juan Somavia Altamirano, jako agencja afiliowana Organizacji Narodów Zjednoczonych we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO), na czele której stała wówczas była premier Norwegii Gro Harlem Brundtland (wylansowała pojęcie „zrównoważonego rozwoju”), oraz Światową Konfederacją Pracy (WCL) proklamowały 28 kwietnia Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy, którego obchody mają zwracać uwagę na stałe i kompleksowe działania w celu poprawy warunków bezpieczeństwa osób pracujących.

Światowa Konfederacja Pracy

Światowa Konfederacja Pracy (WCL) była międzynarodową organizacją pracowniczą założoną w 1920 r. w Hadze pod nazwą Międzynarodowa Federacja Chrześcijańskich Związków Zawodowych (IFCTU) jako konfederacja związków zawodowych stowarzyszonych z partiami chrześcijańsko-demokratycznymi Europy. Pierwotnie obsługując środowiska rzymskokatolickie IFCTU została utworzona jako alternatywa dla świeckich związków zawodowych w ówczesnej Europie i opierała swoją działalność na encyklikach Rerum novarum papieża Leona XIII z 1891 r., a później Quadragesimo anno papieża Piusa XI z 1931 r.

Pierwsze statuty Federacji przez głosiły zamiar walki nie tylko o prawa pracownicze, ale także o wartości takie jak godność ludzka, demokracja i międzynarodowa solidarność. Po wybuchu Wielkiego Kryzysu kapitalizmu w 1929 r. światowy zamęt gospodarczy spotęgował w Europie przejmowanie władze przez rządy autorytarne, czemu sprzeciwiała się IFCTU. Dlatego totalitarne władze Włoch, Niemiec czy Hiszpanii w latach 30-tych XX w. represjonowały federację i więziły wielu jej przywódców. Przykładowo urzędnicy niemieckiego reżimu faszystowskiego w latach trzydziestych XX w. wysłali jej przywódców grupy do NAZIstowskich obozów koncentracyjnych, a faszystowski dyktator Włoch, Benito Mussolini zdelegalizował działalność jej włoskiej filii. Te masowe represje ograniczyły działalność IFCTU aż do końca II wojny światowej. Co więcej podczas agresji na Holandię niemieckie władze okupacyjne zniszczyły organizacji przez co do 1945 r. zamarła jej aktywność. 

Po zakończeniu wojny Federacja w wyniku zdrady jałtańskiej i przekazania przez aliantów zachodnich strefy wpływów Rosji Stalina aż do Łaby – miała trudności z odnowieniem więzi z większością swoich filii w Europie Środkowej. Kiedy we wrześniu 1945 r. powstała Światowa Federacja Związków Zawodowych (WFTU), wykorzystując tą sytuację zaprosiła IFCTU do przyłączenia się. Jednak jej delegaci na październikowy kongres w Brukseli głosowali za odrzuceniem zaproszenia, argumentując, że globalna jedność WFTU jest „zbyt sztuczna”.  

Witryna internetowa WCL

Witryna internetowa WCL zawierała informację, że ICFTU „wolała pozostać niezależna”, szczególnie w celu krytykowania zarówno kapitalistycznych, jak i komunistycznych nadużyć.  Jednak według założonego w 1935 r. Międzynarodowego Instytutu Historii Społecznej (po niderlandzku: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, IISG, czyli holenderskiego archiwum ruchu pracowniczego i historii społecznej w Amsterdamie, jednej z największych placówek tego typu na świecie, gromadzącej ponad milion tomów i 2 300 zbiorów archiwalnych głównych postaci i instytucji związkowych i lewicowych) związki członkowskie ICFTU były przeciwne przynależności do organizacji niechrześcijańskiej.

Pod koniec lat pięćdziesiątych związki wchodzące w skład IFCTU coraz częściej działały w Azji i Afryce wśród pracowników muzułmańskich i buddyjskich. W 1959 r. Federacja zwołała seminarium w Sajgonie, żeby określić możliwości punktów wspólnych między religiami świata w kwestiach zachowań społecznych. W 1968 r. podczas jej 16 kongresu w Luksemburgu delegaci przegłosowali jej przekształcenie w Światową Konfederację Pracy (WCL). Nowo przyjęta Deklaracja zasad, zrywając ze ściśle chrześcijańską ideologią, stwierdzała, że ​​odtąd Konfederacja będzie się kierować „albo koncepcją duchową opartą na przekonaniu, że człowiek i wszechświat są stworzone przez Boga, albo innymi koncepcjami, które prowadzą razem z nią do wspólnego wysiłku budowania wspólnoty ludzkiej zjednoczonej w wolności, godności, sprawiedliwości i braterstwie”.

W miarę jak neokolonialna globalizacja w latach 80. i 90. XX w. pod wpływem praktyki i ideologii neoliberalizmu stawała się coraz większym zagrożeniem dla członkostwa w związkach zawodowych, WCL zwiększyła wysiłki w celu przeprowadzenia podobnego globalnego zjednoczenia ruchu związkowego. Podczas jej kongresu w 1993 r. na Mauritiusie delegaci próbowali wytyczyć konkretną strategię reagowania na ataki ponadnarodowego biznesu na zorganizowaną siłę roboczą na całym świecie. W tym okresie WCL uzyskała status doradczy w ramach Międzynarodowej Organizacji Pracy i dołączyła do Międzynarodowej Rady Światowego Forum Społecznego.

Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych

Po zjednoczeniu się socjalizującej MKWZZ (ICFTU) z prochrześcijańską Światową Konfederacją Pracy (WCL) na kongresie założycielskim 1-3 listopada 2006 r. we Wiedniu – Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych (ang. International Trade Union Confederation, ITUC), największe światowe zrzeszenie związków zawodowych,  organizuje
i koordynuje obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych, jako święta ruchu związkowego.

Według danych Centralnego Instytutu Ochrony Pracy z 2008 r. Dzień ten był oficjalnie uznany przez rządy 19 państw. Jednak jego obchody odbywają się w ponad 120 państwach świata.

Galeria