Metody ograniczenia lub likwidacji wpływu czynników niebezpiecznych
W kolejnym artykule poruszającym tematykę czynników szkodliwych w środowisku pracy skupiamy się na metodach ograniczenia lub likwidacji ich wpływu na pracowników. Czy można całkowicie wyeliminować czynniki niebezpieczne w miejscu pracy?
1. Eliminacja u źródła (ma oczywiście pierwszeństwo przed innymi metodami), poprzez:
- dobór odpowiednich procesów technologicznych,
- dobór odpowiednich nośników energii i procesów spalania,
- dobór odpowiednich maszyn, urządzeń i środków transportu,
- dobór takich surowców i prefabrykatów, które są nieszkodliwe lub mało szkodliwe dla zdrowia człowieka,
- dobór odpowiednich zabezpieczeń ograniczających działanie na człowieka dużych lub niebezpiecznych energii (prądu elektrycznego, promieniowania itd.),
- hermetyzację procesów technologicznych,
- stosowanie różnego typu osłon itp.
2. Przygotowanie ergonomicznych stanowisk pracy poprzez dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości pracownika, w szczególności przez odpowiednie projektowanie i organizowanie stanowisk pracy, dobór maszyn i innych urządzeń technicznych oraz narzędzi pracy, a także metod produkcji – z uwzględnieniem zmniejszenia jej uciążliwości. Dotyczy to zwłaszcza pracy monotonnej i w ustalonym z góry tempie, poprzez dążenie do ograniczenia negatywnego wpływu takiej pracy na zdrowie pracowników.
Ograniczenie oddziaływania czynników niebezpiecznych
3. Ograniczenie oddziaływania czynników poprzez odsunięcie pracownika z obszaru ich oddziaływania, stosując w szczególności:
- automatyzację (zdalne sterowanie) i robotyzację (zastąpienie człowieka przez roboty),
- optymalne rozmieszczenie stanowisk pracy względem źródeł groźnych czynników,
- rotację pracowników, a także skrócenie czasu ich przebywania na zagrożonym stanowisku.
4. Ograniczenie wpływu tych czynników przede wszystkim poprzez zastosowanie ochron zbiorowych, poprzez:
- stosowanie środków uniemożliwiających przenikanie emitowanych czynników na stanowiska pracy,
- stosowanie różnego typu barierek ochronnych itp.
Ochrony zbiorowe powinny mieć oczywiście priorytet przed środkami ochrony indywidualnej.
5. Ograniczenie wpływu czynników na zdrowie pracownika przez stosowanie ochron indywidualnych, a w szczególności poprzez:
- właściwy dobór, prawidłowe stosowanie, a także odpowiednią konserwację,
- wycofanie ich z użycia, oczywiście zgodnie z instrukcją producenta.
6. Ograniczenie zagrożeń przez właściwe zachowanie ludzi, w tym przede wszystkim poprzez:
- zachowanie szczególnej uwagi i ostrożności,
- zachowanie czystości i porządku w miejscu pracy,
- właściwą organizację pracy,
- prowadzenie wymaganych szkoleń, również z dziedziny BHP,
- przestrzeganie wymagań instrukcji stanowiskowych, dokumentacji techniczno-ruchowej, a także przyjętych procedur,
- stosowanie się przez pracowników do znaków i sygnałów bezpieczeństwa,
- przestrzeganie norm podnoszenia i przenoszenia ciężarów,
- włączanie pracowników do działań w zakresie usprawnienia własnego stanowiska pracy,
- wyrabianie postawy zaangażowania i pozytywnych motywacji do pracy,
- podnoszenie kwalifikacji kadry kierowniczej w zakresie metod kształtowania stosunków międzyludzkich,
- opracowanie przejrzystych regulaminów wynagradzania oraz karania pracowników,
- higieniczny tryb życia.