Ocena ryzyka zawodowego. Jak identyfikować zagrożenia?

Przedstawiamy podstawowe pojęcia, cele i zasady przygotowania ocen ryzyka. Przybliżamy też, jakie informacje są potrzebne do identyfikacji zagrożeń.

Jedną z dróg wiodących do poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy jest prowadzenie w zakładzie oceny ryzyka zawodowego. Pojęcie ryzyka zawodowego zostało wprowadzone do prawa krajów Unii Europejskiej dyrektywą ramową nr 391/89/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. W ustawie niemieckiej „ryzyko” zastępuje wyraz „zagrożenie”. Działania zapobiegawcze, podjęte przez pracodawcę, powinny koncentrować się przede wszystkim na:

• unikaniu ryzyka,
• ocenie ryzyka, którego nie można uniknąć,
• usuwaniu przyczyn ryzyka.

O ryzyku zawodowym mówi znowelizowane Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. w Dz.U. z 2003 r., nr 169, poz. 1650, §39.1):

• pracodawca zapewnia pracownikom bezpieczeństwo i higienę pracy, w szczególności przez ograniczenie ryzyka zawodowego w wyniku właściwej organizacji pracy oraz stosowania koniecznych środków profilaktycznych, a także informowania i szkolenia pracowników.

W Kodeksie pracy, w art. 226, znajdują się następujące stwierdzenia:

• pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko,
• pracodawca informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.