Liczbę wypadków należy sprowadzić do zera

„Program Zero Wypadków – wyzwania i strategie działań” to temat posiedzenia Zespołu ds. Bezpieczeństwa Pracy Rady Ochrony Pracy, w którym uczestniczył Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki oraz przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy z całej Polski.

Może Cię także zainteresować: Dialog o dyskryminacji i temperaturach w pracy

Jak powiedział przewodniczący zespołu Zbigniew Janowski, w tej kadencji Rada Ochrony Pracy będzie działała nieco inaczej niż dotychczas. Ma wzrosnąć znaczenie i aktywność zespołów, aby właśnie one wypracowywały większość stanowisk i rekomendacji dla ROP odnoszących się do konkretnych problemów szeroko rozumianego bezpieczeństwa i zdrowia w środowisku pracy. Stąd też obrady odbywały się w bardzo szerokim składzie. Zaproszeni zostali na nie przedstawiciele rad do spraw bezpieczeństwa w budownictwie, działających przy okręgowych inspektorach pracy.

– Cieszę się z inicjatywy przewodniczącego Zbigniewa Janowskiego zaproszenia nas do Okrągłego Stołu dla Budownictwa. Możemy spotkać się w gronie ekspertów, którzy mam nadzieję pomogą nam aktywnie włączyć się w działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy w budownictwie. Naszym celem jest zapobieganie wypadkom, tak by ich liczba spadła do zera – powiedział Marcin Stanecki.

– Dla mnie niezmiernie ważne jest wsłuchiwanie się w głos środowisk pracodawców, związków zawodowych i pracowników służby bhp oraz otwartość na płynące stąd wnioski. To jest nowa strategia działania Państwowej Inspekcji Pracy. Mam nadzieję, że sprawdzi się ona w praktyce – dodał Główny Inspektor Pracy.

Sektor budowlany

W 2024 roku zakończyła się trzyletnia strategia kontroli i prewencji dla sektora budowlanego prowadzona przez Państwową Inspekcję Pracy. Strategia została zainicjowana ze względu na wciąż zbyt wysoki poziom wypadkowości i dużą skalę nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy ujawnianych podczas kontroli Państwowej Inspekcji Pracy.

Celem intensywnych działań była likwidacja bezpośrednich zagrożeń dla życia i zdrowia osób pracujących, które mogłyby skutkować wypadkami przy pracy. Oprócz działalności kontrolnej inspektorzy pracy, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem, kładli nacisk na działania o charakterze informacyjno-edukacyjnym. Skierowane były one przede wszystkim do pracowników, pracodawców prowadzących firmy budowlane oraz przedstawicieli służby bhp.

Dużym wyzwaniem stało się – zarówno pod względem organizacyjnym, jak i finansowym – przeprowadzenie na dużą skalę działań promocyjnych prowadzonych w środkach masowego przekazu, w:

• radiu,
• telewizji
• i internecie.

Promocja w mediach pozwoliła dotrzeć z przekazem kampanii do szerszej grupy odbiorców. Szczególnie pracowników i pracodawców, ale również społeczeństwa – członków rodzin pracowników budowlanych, którzy mieli w ten sposób możliwość poznania, jak trudna i niebezpieczna jest praca w budownictwie.

W szczegóły strategii wprowadził zebranych Jakub Chojnicki, dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli w Głównym Inspektoracie Pracy.

W okresie 3 lat działaniami kontrolno-nadzorczymi inspektorów pracy objęto m.in. 173 place budów, na których realizowane były inwestycje wielkokubaturowe i liniowe, np. drogowo-mostowe. Przeprowadzono na nich 1542 kontrole w 1271 podmiotach wykonujących prace oraz 463 ponowne kontrole u 251 wykonawców.

Może Cię również zainteresować: Jak zadbać o zawodową przyszłość? Kluczowe kompetencje 2025

Podczas nadzoru pozostałych placów budów, na których działania kontrolne związane były w szczególności z likwidacją zagrożeń dla życia lub zdrowia osób pracujących. W tym bezpośrednich, które mogłyby skutkować wypadkami, skontrolowano 3064 place budów. Przeprowadzono na nich 9603 kontrole prac realizowanych przez 7356 podmiotów. Ponownie przeprowadzono 1176 kontroli w 902 podmiotach.

W czasie czerwcowych i wrześniowych akcji kontrolnych inspektorzy pracy przeprowadzili na 6941 małych placach budów 8604 kontrole prac realizowanych przez 7472 podmioty. Kontrole te koncentrowały się na zapobieganiu bezpośrednim zagrożeniom dla zdrowia lub życia.

Obserwując strukturę zatrudnienia w firmach, w których inspektorzy pracy stwierdzili nieprawidłowości w wykonywaniu robót budowlanych, należy zauważyć, że niezależnie od wielkości inwestycji praca fizyczna w większości przypadków jest wykonywana przez zatrudnionych w bardzo małych firmach podwykonawczych – zakładach budowlanych, często niedysponujących odpowiednim potencjałem sprzętowym oraz wykwalifikowaną kadrą pracowników.

Czytaj także: Pola elektromagnetyczne – nowe wyzwania także dla Rady Ochrony Pracy

Prace na wysokości

Najwięcej nieprawidłowości związanych jest z wykonywaniem prac na wysokości, w tym z użytkowaniem rusztowań. Najczęściej stwierdzano brak lub źle wykonane balustrady ochronne wzdłuż krawędzi stropów, a także niezabezpieczone otwory, np. szybów windowych, w stropach, w ścianach zewnętrznych oraz biegach schodów, wadliwie wykonane pomosty robocze przy szalunkach z niestabilnym lub niepełnym wypełnieniem lub niekompletnymi barierami ochronnymi. Wiele nieprawidłowości dotyczyło prac w wykopach lub przy robotach ziemnych oraz przy eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych.

Z kontroli Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że pomimo znaczącego postępu technicznego i technologicznego od wielu lat nie następuje istotna poprawa poziomu bezpieczeństwa przy prowadzeniu robót budowlanych.

Wśród rekomendacji na przyszłość dyrektor Chojnicki wskazał jako niezbędne przeprowadzenie, we współpracy z właściwymi ministerstwami, przeglądu przepisów dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowach pod kątem pełnego wprowadzenia postanowień dyrektywy w sprawie wdrożenia minimalnych wymagań bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na tymczasowych lub ruchomych budowach. Za kluczowe uznał zwiększenie roli inwestora (inwestora zastępczego) w oddziaływaniu na bezpieczeństwo i ochronę zdrowia przy projektowaniu, wykonawstwie i nadzorze nad wykonaniem inwestycji budowlanej, tak aby kompleksowo oraz w sposób spójny w przepisach prawa wypełnić intencje ww. dyrektywy UE.

Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy

Może Cię także zainteresować: Nowy przewodniczący Stowarzyszenia Koalicja Bezpieczni w Pracy